×

Der Kampf der Gewissen

Viola
Cadruvi
06.07.20 - 04:30 Uhr
BILD PIXABAY.COM
BILD PIXABAY.COM

Das Zusammenleben der Sprachen und Kulturen in Graubünden: Das ist das Thema der Kolumne «Convivenza», die wöchentlich in der «Südostschweiz» und der romanischen Tageszeitung «La Quotidiana» publiziert wird.

Vor Kurzem verspürte ich plötzlich den starken Impuls, mir ein iPad zu kaufen. Bevor ich jedoch das gewünschte Objekt im Onlineshop suchen konnte, hatte sich bereits mein finanzielles Gewissen gemeldet: «Nein, Viola! Das kostet zu viel. Apple-Produkte sind sauteuer.» – «Aber iPads sind einfach die besten Tablets. Und ich muss ein iPad kaufen, weil es mit meinem iPhone und meinem MacBook kompatibel sein muss.»

«Wenn du schon ein iPhone und ein MacBook hast, warum brauchst du dann noch ein iPad?», fragt mein finanzielles Gewissen weiter. «Pah, was heisst schon brauchen? Kein Mensch braucht ein iPad», mischt sich nun auch mein gesunder Menschenverstand ein. «Das ist nur ein technisches Spielzeug.» Das Argument muss ich natürlich gelten lassen. Aber so schnell gebe ich trotzdem nicht auf: «Aber es ist so praktisch, gerade zum Zeitunglesen oder E-Books. Und es ist auch ökologischer. Da braucht man kein Papier.»

Ich will schon triumphieren, als sich eine weitere heimtückische Stimme einmischt: «Viola, Viola, Viola. Du weisst aber schon, was für Emissionen die Produktion eines solchen iPads verursacht?» Mein ökologisches Gewissen ist auf der Bildfläche erschienen. Das finanzielle Gewissen und der gesunde Menschenverstand applaudieren von den hinteren Rängen. Ich mache noch einen Versuch: «Aber denk doch an das ganze Papier, das ich spare, wenn ich ab jetzt alle Notizen auf dem iPad mache?»

«Deine Notizen kannst du gewiss auch auf deinem Laptop machen», kreischt das finanzielle Gewissen. «Dann kannst du sie wenigstens entziffern!» – «Aber … die neuen iPads glänzen so schön. Und es gibt sie in Rosa und Gold …», versuche ich es, jedoch bereits völlig entmutigt, als sich von hinten ein riesiger dunkler Schatten nähert. Die ersten Takte der fünften Symphonie von Beethoven erklingen und die anderen Gewissen verstecken sich hinter dem gesunden Menschenverstand, als sich ein mir bis dahin völlig unbekanntes Gewissen nähert: die Matrone der inneren moralischen Instanzen, das mütterliche schlechte Gewissen.

Mit donnernder Stimme sagt es: «VIOLA! Du wirst Mutter! Willst du wirklich eine von denen werden, die nur auf ihr Gerät starren anstatt auf ihr Kind? Du musst dich schliesslich um dein Baby kümmern und nicht auf so einer Maschine herumdrücken.» Das finanzielle Gewissen tauscht einen Blick mit dem gesunden Menschenverstand. Dieser traut sich anzufügen: «Ja, und denk nur daran, was ein Kind kostet. Da kannst du dein Geld besser ausgeben.» – «Oder es gleich sparen», murmelt das finanzielle Gewissen von hinten.

Das mütterliche schlechte Gewissen stemmt die Arme in die Hüften und nickt. «Siehst du, Viola!» Ich verliere den Mut und kapituliere. Einige Tage später finde ich jedoch ein Paket in der Post – darin ein neues iPad, ein goldenes! In einem unaufmerksamen Moment haben zwei andere innere Instanzen das Zepter übernommen. Mein Egoismus hat sich mit dem Selbstschutz verbündet und mir leise ins Ohr geflüstert: «Weisst du Viola, das Baby schläft am Anfang sicher viel. Auf dem iPad kannst du dann ein Buch lesen, oder einen Film schauen oder an deiner Dissertation arbeiten. Und für den Fall, dass es ein Schreibaby gibt, umso besser, dann hast du etwas, was dich ablenkt, wenn dein Freund sich um das Baby kümmert und die alte Matrone dich dazu bringen will, dich einzumischen!

*Viola Cadruvi hat Germanistik, Geschichte und Rätoromanisch an der Universität Zürich studiert. Manchmal arbeitet sie an ihrer Dissertation und manchmal als Lehrerin, aber fast immer schreibt sie.

 

Il cumbat da las conscienzas

Dacurt hai jau tuttenina sentì il ferm impuls da cumprar in iPad. Ma avant ch’jau hai pudì cumenzar a tschertgar l’object desiderà en l’onlineshop, s’annunzia gia mia conscienza finanziala: «Na, Viola! Quai custa bler memia bler. Products dad Apple èn chareschia», di ella. «Ma iPads èn simplamain ils megliers tablets. Ed jau stoss cumprar in iPad, perquai ch’el sto esser cumpatibel cun mes iPhone e mes MacBook.»

«Sche ti has gia in iPhone ed in MacBook, pertge dovras lura in iPad?», dumonda la conscienza finanziala. «Oh, tge duvrar! Nagin na dovra in iPad, cunzunt betg sch’ins ha schon in MacBook. Quai è mo in termagl tecnic», s’annunzia gist anc mes saun giudizi. Jau stoss natiralmain laschar valair quest argument. Ma uschè spert na capitulesch jau betg: «Ma igl è uschè pratic, gist per leger la gasetta u leger cudeschs digitals. Quai è era pli ecologic. Nagin palpiri na vegn sfarlattà.»

Jau less gia triumfar, cura ch’ina autra vusch maligna sa far udir: «Viola, Viola, Viola. Ti sas bain tge emissiuns che la producziun d’in tal iPad chaschuna?» Mia conscienza ecologica è cumparida sin il palc. Conscienza finanziala e saun giudizi applaudeschan en las ultimas retschas. Jau fatsch anc in’emprova: «Ma pensa al palpiri ch’jau pudess spargnar, sche jau faschess davent dad ussa tut mias notizias sin l’iPad.»

«Tias notizias poss bain era far sin tes laptop», sbragia la conscienza finanziala. «Lura poss almain era leger ellas.» – «Ma … Ils novs iPads traglischan uschè bel. Ed i dat els en rosa ed aur …», emprov jau gia decuraschada, cura che s’avischina ina tarmenta sumbriva stgira. Ils emprims tacts da la 5avla sinfonia da Beethoven resunan e tschellas conscienzas sa zuppan davos il saun giudizi, cura ch’ina fin lura dal tuttafatg nunenconuschenta conscienza cumpara: la matrona da las conscienzas, la nauscha conscienza maternala.

Cun vusch starmentusa di ella: «VIOLA! Ti daventas mamma! Vuls ti propi daventar ina da quellas che guarda mo sin ses apparat enstagl sin ses uffant? Ti has lura da t’occupar da tes pop e betg da smatgar e stritgar enturn sin ina tala maschina!» La conscienza finanziala guarda en direcziun dal saun giudizi. Lez gughegia d’agiunscher: «Gea, e patratga tge ch’in uffant custa. Pudessas bain dar ora meglier tes daners.» – «U gist spargnar els», marmugna la conscienza finanziala davostiers.

La conscienza maternala metta ils mauns a chalun e dat dal chau. «Vesas, Viola!» Jau perd il curaschi e capitulesch. Intgins dis pli tard hai jau dentant in pachet en la posta: lien in nov iPad – in dad aur. En in mument malattent han duas ulteriuras instanzas internas surpiglià il scepter. Mes egoissem è s’allià cun l’autoprotecziun e m’ha scutinà en l’ureglia: «Sas Viola, quest pop dorma segir savens al cumenzament. Sin l’iPad poss lura leger in cudesch u guardar in film u lavurar vi da tia dissertaziun. E per cas ch’i dat in sbragialer tant meglier, lura has ina distracziun, cura che tes ami guarda dal pop e questa stoda matrona, la conscienza maternala, ta vul intimar da ta maschadar en …»

*Viola Cadruvi ha studegià germanistica, istorgia e rumantsch a l’Universitad da Turitg. Mintgatant lavura ella vi da sia dissertaziun e mintgatant sco scolasta, ma bunamain adina scriva ella.

Kommentieren
Wir bitten um euer Verständnis, dass der Zugang zu den Kommentaren unseren Abonnenten vorbehalten ist. Registriere dich und erhalte Zugriff auf mehr Artikel oder erhalte unlimitierter Zugang zu allen Inhalten, indem du dich für eines unserer digitalen Abos entscheidest.