×

Vum Gàà, wema net pliba chànn

Leonie
Barandun-Alig
14.05.18 - 04:30 Uhr

Das Zusammenleben der Sprachen und Kulturen in Graubünden: Das ist das Thema der Kolumne «Convivenza», die wöchentlich in der «Südostschweiz» und der romanischen Tageszeitung «La Quotidiana» publiziert wird.

Waga da Bildar vu miinam Pütz uf da soziààla Meedia het mi epar àgredat, wà as chliis Buapli gkennt het, wà schwaarchrànks ischt und dia Waalt bààld varlàà muass. As hagi asoo Fraud an Golden Retriever, ob ich mit miinam Q amààl chennti varbei gàà ga luaga?

Chàn ich dàss, han i mi gfraagt? Chàn i àls Mamma as toodchrànks Chind ga psuacha, wà jungar ischt àls miis eigna Techtarli?

Beedi üüfgregti sind wiar in dàs Zimmar iiggànga. Ds Buapli het schi fir mi net rààss intresiart – abar propi fescht fir da Q. Miar hets asoo varuggt im Haarz wee gmàcht, dàss miar gràt d Traana cho sind. De het as miar de gseit, i seli heera griina, suss chomi dr Pütz au trüüriga und ds sab weli as de net. Waga da hüffa Medikamenti ischt ds Buapli racht miads gsi und de au bààld amààl iigschlààffa. Mit da Hend ufam Q, wà gmiatli ama Schlüüch ummagnàgat het. Vor as gàà het as dr Q gfraagt: «Kasch du jetz jeda Taag khoo, bis i toot bin?» Ich bi mim Q zu dera Tiir üss und han ggrina wia nu saalta im Laba! I gglauba, i han in dena pàrr Wucha mee miassa griina, àls in a schuppa Jààri midanànd.

Dia Begagnig ischt dr Àfàng vun ara bsundara Frindschàft gsi, wàn i abar gwissa han, dàss as nü eini uf Zit ischt. Chüüm gsee – han ich na scho gaara gha – der chlii Karli. Vu dart afort siwar jeda einzig Tàgg varbeiggànga. Epa het ar chüüm mega – abar dr Q àlbig, und schii beed anànd au. Wiar zwei heint de abar au chenna feppla midanànd. Ob na dr Gvàttar Tood asoo ubarhaupt finda tiagi, jatz wàn ar jo net Daheima sigi? Mit imm han i mega làcha, abar eigantli hets miar schiar ds Haarz varissa. Und epa han is de au chüüm me mega varlida, wenn miini zwei gsunda Chind daheima zànggat heint, wer jatz zeerscht ga d Zent putza gàà tarffi.

Dr Q het àlbig an uu Fraud und an Rupfata gha, bis ar de in dem Zimmar üf dem Bett dopna gsi ischt. Sichar het ar au epa apis gschenntat. De het dr Buab asoo mega làcha, wia ma schi dàs gààr net chànn voorschtella bi eparam wà ds Schicksààl asoo hart trifft. As Tàggsch het ar mi gfraagt, ob dr Q au achlei imm gheeri. I han imm d Hànd drüff gga, dàss dr Q àb jatz d Helfti schiina sigi. Ar het de gseit, asoo gheeri miina Hund de schpeetar afart zur Helfti ama Buab im Himal. An dem Tàgg heint wiar z eerschta Mààl beedi miassa griina. Ar vor Fraud – ich net.

Gschtoorba ischt ar schpààt in ara Nàcht. Wiar sind an dem Tàgg, wia àll Tàgg vorhar au, bin imm gsi. As ischt ma racht guat ggànga. In dera Nàcht han ich wagam Q zwei Mààl üüf miassa, wil ar àgga het. I han niit darbia teecht, ar wàrschinnli scho.

Fir da Buab isch as wichtig gsi, dàss wiar numààl varbeigangant, wenn ar gschtoorba sigi. Dr Q miassi wissa, dàss ar inn net varlàà heigi, abar hàlt gschtoorba sigi. Net dàss ar z fescht vardriassa miassi.

Dr Q het dua ds eerschta Mààl net in ds Zimmer zoga und au chüüm me an Blick fir na gha. Àndarscht àls wiar, het ar scho gmarkt gha, dàss dr Buab zwààr nu dàà – abar ggliich scho ggànga gsi ischt.

Leonie Barandun-Alig (37) ist verheiratet und Mutter zweier Schulkinder. Sie ist Vizepräsidentin der Walservereinigung Graubünden.

 

Wörterliste

Pütz – Hundewelpe

Q – Name des Hundes

Buapli /Buab – ein kleiner Junge

net rààs – nicht sehr

griina, ggrina – weinen, geweint

Schlüüch – Schlauch

apis/nauwis   – etwas

ummagnàgat – auf etwas herumkauen

varuggt – sehr

feppla, gfepplat – herumalbern, spötteln

apis gschennta – etwas anstellen

inn/imm – ihn/ihm

àlbig – immer

zàngga – streiten

Zent putza – Zähne putzen

üüf miassa – aufstehen müssen

wil ar àgga het – weil er sich bemerkbar gemacht hat

vardriassa – vermissen, verdriessen

Kommentieren
Wir bitten um euer Verständnis, dass der Zugang zu den Kommentaren unseren Abonnenten vorbehalten ist. Registriere dich und erhalte Zugriff auf mehr Artikel oder erhalte unlimitierter Zugang zu allen Inhalten, indem du dich für eines unserer digitalen Abos entscheidest.